Mówiąc o chorobach mięśni mamy na myśli mięśnie poprzecznie prążkowane, za pomocą których człowiek może świadomie kierować ruchami członków. Do innej grupy należą mięśnie gładkie, których pracą człowiek nie może świadomie sterować. Przyczyną upośledzenia funkcji mięśni mogą być urazy, w wyniku których dochodzi do rozerwania mięśnia. Źródłem chorób mięśni mogą być również uwarunkowania o podłożu genetycznym i wtedy już w dzieciństwie mogą pojawić się symptomy osłabienia mięśni lub ich zaniku. Zanik mięśni jest chorobą nieuleczalną. Mięśnie złożone są z wiązek włókienek mięśniowych, które łączą się w duże włókna, a te w całe mięśnie. Poniżej znajdziesz informacje, które choroby mięśni są często spotykane.
Jakie są objawy schorzeń mięśni?
- Rozerwanie mięśnia:
- Silny ból mięśni przy nadwyrężeniu przy dużym wysiłku fizycznym lub uprawianiu sportu
- Czasem wyczuwalne zagłębienie mięśnia lub uwypuklenie wskutek powstania krwawej wybroczyny
- Choroby mięśni na tle genetycznym:
- Osłabienie nadwyrężonych mięśni
- Wiotkość, miękkość mięśni
- Nienaturalne powiększenie lub przeciwnie skurczenie się mięśni
- Bóle
- Skurcze
- Drżenie pojedynczych włókien mięśniowych
Podejrzenie choroby mięśni może potwierdzić lub wykluczyć analiza krwi. Istnieją mianowicie pewne białka, które znajdują się wyłącznie w komórkach mięśniowych. Jeśli dojdzie do uszkodzenia komórek mięśniowych, wówczas część z nich obumiera, a wspomniane wyżej substancje białkowe trafiają do krwi. Analiza krwi wykaże, czy występuje podwyższony poziom białka, co świadczy o obumieraniu komórek. Ważną wskazówką dla lekarza i pomocą w postawieniu diagnozy, są informacje na temat ewentualnych przypadków chorób mięśni występujących u któregoś z członków rodziny. Za pomocą specjalnego aparatu zwanego elektromiografem, sporządza się obraz impulsów elektrycznych przepływających przez mięśnie. Na podstawie uzyskanego obrazu zwanego elektromiogramem można wysnuć wnioski na temat rodzaju zmian chorobowych mięśni. Lekarz stwierdzi również, czy nie doszło do uszkodzenia nerwów. Specjalnie do tego celu stworzony aparat mierzy najmniejsze nawet impulsy elektryczne przepływające przez nerwy, dostarczając danych na temat ich zdolności przewodzenia. Innym sposobem diagnozy chorób mięśni jest biopsja. Za pomocą specjalnej igły lekarz pobiera próbkę z tkanki mięśniowej, która następnie zostaje poddana analizie mikroskopowej.
Co to jest rozerwanie mięśnia?
Rozerwanie mięśnia następuje wskutek przeciążenia i forsowania mięśni. Dochodzi wówczas do rozerwania pojedynczych włókien lub całego mięśnia. Wystarczy nawet jeden niefortunny ruch lub nagłe szarpnięcie mięśnia. Tego typu kontuzje zdarzają się najczęściej podczas uprawiania sportu. Jeśli nastąpiło rozerwanie większej ilości włókien mięśniowych, to wyczuwalne jest wyraźne zagłębienie w okolicy uszkodzonego mięśnia.
Uwaga
Do rozerwania mięśni dochodzi zazwyczaj wtedy, gdy zmuszone są one do nagłej, ciężkiej pracy – np. Gdy człowiek wykonuje duży wysiłek bez rozruszania i wcześniejszego przygotowania. Z tego względu, każde zajęcia sportowe powinny być obowiązkowo poprzedzone rozgrzewką.
Jak leczy się rozerwanie mięśnia?
Rozerwaniu mięśnia towarzyszy silny ból. Jeśli doszło do rozerwania większości włókien lub nawet całego mięśnia, wówczas przeprowadza się operacyjny zabieg zszycia rozerwanych końcówek.
Pierwsza pomoc w przypadku rozerwania mięśnia polega na przyłożeniu kostek lodu do bolącego miejsca. Działają one znieczulająco i przeciwzapalnie oraz zapobiegają obrzękom. Po operacji zaleca się gimnastykę leczniczą, która wzmocni mięśnie i pozwoli wrócić do formy. Poszkodowany musi oczywiście zaprzestać forsowania i przeciążania mięśni.
Co to jest zanik mięśni?
Jest to choroba uwarunkowana genetycznie. Jej objawów nie można jeszcze rozpoznać u niemowlaka, ale występuje już pewna dosyć wyraźna wiotkość całego ciała. Dzieci cierpiące na zanik mięśni, pozostają niepełnosprawne już do końca życia. Faktem jest zresztą, iż przewidywana długość życia jest u nich niska, niektóre dzieci umierają już w pierwszym roku. Przyczyną zgonu jest upośledzenia układu oddechowego, który wskutek osłabienia siły mięśni oddechowych, przestaje pracować.
Jak leczy się zanik mięśni?
Zanik mięśni jest chorobą nieuleczalną. Istnieją jednak pewne zalecenia, których należy przestrzegać. Pacjent powinien więc unikać tłustych posiłków bogatych w węglowodany, a przy ustalaniu diety należy wziąć pod uwagę, że organizm chorego zużywa bardzo mało energii. Oprócz troski o właściwą dietę, potrzebna jest również gimnastyka lecznicza.
Choroby mięśni – najczęstsze rodzaje
Niezależnie od dolegliwości wywołanych przez choroby i urazy jak naciągnięcie czy uderzenie, dochodzi czasem do organicznych zaburzeń, na które zewnętrzne czynniki nie mają żadnego wpływu. Należą do nich: kurcze mięśni, zmiany reumatyczne, stany zapalne i choroby wywołane jakimś niedoborem.
Kurcze
Odwodnienie i zaburzenia bilansu elektrolitów w organizmie mogą wywołać kurcze mięśni, polegające na zawiązywaniu się na nich silnych węzłów, które rozluźniają się bardzo powoli i z wielkim wysiłkiem. Najczęściej pojawiają się one w nocy lub nad ranem i powodują silne, męczące bóle, szczególnie u starszych osób. Po kurczach mogą pozostawać stwardnienia, tzw. miogelozy, jeżeli mięśnie są dodatkowo stale przeciążone i źle odżywiane. W konsekwencji włókna mięśniowe w tkance łącznej ulegają przemianom i można je wyczuć pod palcami jako solidne zgrubienia. W trakcie leczenia należy pić możliwie jak najwięcej dobrej wody mineralnej, ponieważ jest to sposób na wyrównanie bilansu wodnego i solnego organizmu.
Jeśli kurcze nie ustępują, należy udać się do lekarza. W sprzyjających okolicznościach może się bowiem okazać, że dolegliwości te występują na skutek niedoborów pewnych minerałów lub witamin albo spowodowane są np. Złym ukrwieniem lub przeciążeniem mięśni. Miogelozy można łagodzić stosując masaże, terapię cieplną lub przyjmując odpowiednie dawki witaminy E.
Kiedy należy zgłosić się do lekarza?
Wizyta u lekarza powinna nastąpić gdy odczuwalne są nieuzasadnione bóle, częste kurcze, nie wspominając już o porażeniu i zwiotczeniu mięśni.
Zmiany reumatyczne
Jest to bardzo szerokie pojęcie obejmujące swoim znaczeniem liczną grupę objawów chorobowych, wywoływanych przez procesy reumatyczne. Na ogół odnoszą się one do mięśni, ale bardzo często dotyczą naczyń krwionośnych, zaopatrujących mięśnie w potrzebne do prawidłowego funkcjonowania składniki. Bóle reumatyczne odczuwane są przede wszystkim w plecach, ramionach i udach. W leczeniu stosuje się preparaty sterydowe, które zatrzymują wprawdzie procesy zapalne, ale wywołują niestety poważne skutki uboczne. Z tego powodu, zanim lekarz podejmie decyzję o zastosowaniu kortyzonu, próbuje najpierw posłużyć się innymi środkami przeciwzapalnymi lub zaleca zabiegi fizjoterapeutyczne, aby złagodzić cierpienia pacjenta.
Zaburzenia hormonalne
Tzw. miopatia wewnątrzwydzielnicza wywołana jest nadczynnością kory nadnerczy lub tarczycy. Objawia się osłabieniem mięśni, szczególnie pleców i bioder. Objawy ustępują od razu po wyleczeniu zaburzenia.
Zapalenia mięśni
Zapalenia mięśni charakteryzują podobne objawy jak dolegliwości reumatyczne, ale w rzeczywistości dotyczą one wyłącznie mięśni. Dodatkowo pojawia się wyjątkowo silne odczuwalne uczucie osłabienia. Metody leczenia zapalenia mięśni są podobne jak w przypadku chorób reumatycznych.
Choroby mięśni z niedoboru
Efektywna praca wymaga zawsze dobrego odżywiania. Dotyczy to również pracy mięśni, które pozbawione np. Potasu, ulegają osłabieniu i mogą ulec porażeniu. Szczególnie wyraźnie odczuwają to dzieci, kiedy budzą się rano po męczącym dniu. Zapobieganie i leczenie polega na przyjmowaniu preparatów potasu. Ponadto nie należy jeść przed snem obfitych posiłków, ani zbyt intensywnie trenować. Także sód odpowiedzialny jest za pracę mięśni; jego nadmiar, np. W wyniku przemęczenia lub niewłaściwej diety, powoduje dodatkowo utratę potasu i w konsekwencji kurcze mięśni.
Syndrom niedoboru enzymów
Zdarza się, choć dość rzadko, że na świat przychodzą dzieci z wrodzonym niedoborem pewnych enzymów. Dotyczy to substancji odpowiedzialnych za rozkład glikogenu i glukozy, związków cukru dostarczających energię mięśniom. Skutkiem tych braków są słabe mięśnie i skłonność do objawów szybkiego zmęczenia. Osoby dotknięte tą chorobą muszą, niestety zrezygnować z zajęć wymagających dużego wysiłku fizycznego.
Zakwasy
Ból mięśni, popularnie określany jako zakwasy, pojawia się na skutek zbytniego zakwaszenia mięśni. Po nadmiernym wysiłku, kiedy mięśnie zmuszone były do pracy ponad swoje siły, następuje w nich zbyt szybko rozkład cukrów w celu uzyskania dodatkowej porcji energii. Powstałe podczas tego procesu produkty uboczne (kwas mlekowy) nie zostają natychmiast odtransportowane przez krew i odkładają się w mięśniach, powodując bóle.
