Nerw wzrokowy (nerw czaszkowy II) przewodzi bodźce wzrokowe z oka do ośrodka wzroku, znajdującym się w tylnym płacie kory mózgowej. Zakończenie nerwu w gałce ocznej nosi nazwę tarczy nerwu wzrokowego, to właśnie tutaj znajduje się powszechnie znana „ślepa plamka”. Okulista ogląda tarczę nerwu wzrokowego za pomocą specjalnego urządzenia zwanego oftalmoskopem. U zdrowego człowieka tarcza nerwu wzrokowego jest pionowym, owalnym tworem o średnicy około jednego milimetra. Niezmieniona chorobowo ma kolor bladoróżowy lub jasnoczerwony i jest wyraźnie odgraniczona od otoczenia. W odległości 3,5 do 5,5 cm od tarczy nerwu wzrokowego, na wysokości przysadki mózgowej, znajduje się skrzyżowanie włókien nerwu wzrokowego. Schorzenia nerwu wzrokowego mogą dotyczyć zarówno jego części znajdującej się wewnątrz gałki ocznej, jak tez części pozagałkowej.
Objawy choroby nerwu wzrokowego
– zmniejszenie ostrości wzroku
– przejściowa utrata wzroku
– ograniczenie pola widzenia
– ból głowy
– ślepota
Przyczyny chorób nerwu wzrokowego
Choroby nerwu wzrokowego mogą być wywołane przez wiele różnych czynników.
Obrzęk zastoinowy
Obrzęk zastoinowy tarczy nerwu wzrokowego to szklisty obrzęk tarczy bez objawów zapalenia, może wystąpić jednostronnie lub obejmować obie gałki oczne. Pierwsze objawy obrzęku zastoinowego tarczy nerwu wzrokowego to przejściowe okresy utraty wzroku. Obrzęk tarczy zastoinowej ustępuje bez śladu, jeśli odpowiednio szybko usunie się jego przyczynę. W przeciwnym razie dochodzi do zaniku (atrofii) nerwu wzrokowego i trwałej utraty wzroku.
Obrzęk zastoinowy może być spowodowany np. obecnością guzów lub ropni mózgu, wzrostem ciśnienia płynu mózgowo – rdzeniowego (np. w przypadku wodogłowia, zapalenia mózgu i opon mózgowych) oraz wrodzonymi wadami budowy czaszki. Obustronny obrzęk zastoinowy tarczy nerwu wzrokowego pojawia się niekiedy w niedokrwistości, białaczce i nowotworach przysadki mózgowej. Jednostronny obrzęk zastoinowy jest najczęściej wywołany urazem oka bądź też dochodzi do niego w wyniku powikłania operacji okulistycznych.
Zapalenie nerwu wzrokowego
Stan zapalny może rozwinąć się zarówno w części wewnątrzgałkowej (zapalenie tarczy nerwu wzrokowego), jak i pozagałkowej nerwu wzrokowego (pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego). Zapalenia te bardzo szybko dają wyraźne objawy: ostrość widzenia spada (aż do całkowitej ślepoty), natomiast pole widzenia ulega zawężeniu. Pozagałkowemu zapaleniu nerwu wzrokowego towarzyszą zazwyczaj bóle głowy, które nasilają się podczas poruszania gałką oczną. Inne objawy to: zaburzenia widzenia barwnego (czerwień – zieleń), plamki przed oczyma, widzenie podwójne oraz drganie oka. O ile zapalenie tarczy nerwu wzrokowego jest dla okulisty łatwe do rozpoznania na podstawie zmiany jej wyglądu, o tyle w zapaleniu pozagałkowym, wygląda tarczy ulega zmianie dopiero po upływie trzech tygodni.
Przyczyną zapaleń nerwu wzrokowego są schorzenia ośrodkowego układu nerwowego są schorzenia ośrodkowego układu nerwowego, zaburzenia przemiany materii, choroby zakaźne, choroby krwi oraz nerek, nadciśnienie tętnicze, zapalenia oczodołu i wnętrza oka.
Neuropatie nerwu wzrokowego
Zmiany miażdżycowe oraz inne schorzenia naczyń krwionośnych zmniejszają ukrwienie nerwu i mogą stać się przyczyną uszkodzenia nerwu wzrokowego.
Zanik nerwu wzrokowego
Zanik (atrofia) nerwu wzrokowego stanowi ostatnie stadium niezupełnie wyleczonej choroby nerwu wzrokowego. Poważnie uszkodzony nerw wzrokowy nie jest w stanie się zregenerować. Zanikowi mogą ulec pojedyncze włókna nerwowe, jak również cały nerw. Częściowe zaniki objawiają się trwałym zmniejszeniem ostrości wzroku i pola widzenia. W przypadku całkowitego zaniku pacjent ślepnie. Zanik nerwu wzrokowego może być również spowodowany urazem czaszki, zaćmą (kataraktą), schorzeniami siatkówki i tęczówki oraz utratą dużej ilości krwi. Przyczyną zaniku nerwu wzrokowego są także niektóre choroby dziedziczne.
Nowotwory nerwu wzrokowego
Nowotwory nerwu wzrokowego należą raczej do rzadkości. Najczęstszym z nich jest glejak, który występuje głównie u dziewczynek do dziesiątego roku życia. Wystąpienie glejaka grozi utratą wzroku, a w przypadku jego szybkiego wzrostu bywa nawet śmiertelny. Najczęściej jednak możliwe jest chirurgiczne usunięcie guza, po którym dziecko szybko wraca do zdrowia.
Ważne
Uszkodzenie nerwu wzrokowego może być również spowodowane zatruciem np. alkoholem metylowym (metanolem). Także niektóre leki, np. chinina, ergotamina i chlorochina, mogą uszkodzić nerw wzrokowy. Należy więc unikać spożywania alkoholu z niewiadomych źródeł, a wymienione leki zażywać pod kontrolą lekarza.
czy jest możliwość wyleczenia w oku gdy jest blada tarcza syn miał zapalenie pozagałkowe przestał widzieć na oko po sterydach po kilku miesiącach widzi tylko 30 cm ale słabo .
@wiesia: Pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego często wiąże się z rozpoczynającą się chorobą – stwardnieniem rozsianym. Sterydy powinny być podawane dożylnie – niewskazane jest przyjmowanie ich doustnie, ponieważ występuje możliwość powrotu zapalenia nerwu wzrokowego. Jeżeli lekarz podawał sterydy dożylnie – najprawdopodobniej leczenie przebiega pomyślnie. Jeżeli doszło do utraty wzroku, lub nagłego pogorszenia widzenia – jak najszybciej proszę się skontaktować z okulistą – nie z okulistą z przychodni a ze specjalistą z dużego ośrodka leczenia chorób oczu.
Czy blada tarcza w jednym oku i męty, przy prawidłowym ciśnieniu i raczej normalnym widzeniu (żadnych zaburzeń związanych z barwami, pogorszeniem ostrości, pola widzenia itp.) może stanowić obawy do niepokoju? Dodam, że przy badaniu kilka miesięcy wcześniej okulista nie zanotował / nie mówił o bladej tarczy w jednym oku; dopiero inny okulista stwierdził, że jedna jest blada, choć nie kierował na dalsze badania.
@Mateusz blada tarcza nie jest dobrym symptomem. Mogą to być powikłania po przebytej chorobie a także zaburzenia funkcjonowania siatkówki i rogówki. Z chorobami oczu często jest tak, że długo obserwujemy niegroźne zmiany a później dochodzi do pogorszenia widzenia czy utraty wzroku.
Pani Heleno, każdy taki symptom oznacza poważne problemy z okiem. Trzeba reagować jak najszybciej, bo może to oznaczać zarówno brak witamin spowodowany zbyt ubogą dietą a nawet początek chorób oka takich jak jaskra czy problemy z rogówką. Przyczyn może być wiele, dlatego należy zwrócić się z tym problemem do najbliższego okulisty.
Czy każde zapalenie poza gałkowe prowadzi do stwardnienie rozsianego?
Pani Marzeno, nie każde zapalenie pozagałkowe prowadzi do stwardnienia rozsianego. Objawy mogą wycofać się nie pozostawiając śladu i przywracając normalny wzrok. Jednakże po wyleczeniu należy być pod ścisłą opieką specjalisty w celu szybkiego wykrycia powikłań.
Dodam że nie był to uraz ani nic innego po prostu samo wyszło 🙁
Rezonans nic nie wykazał , neurolog też nic nie stwierdził jedynie badanie VEP było nie prawidłowe. Leczenia brak bo nie wiedzą co było przyczyną??? Rezonans wykazał jedynie problemy z zatokami czy to mogło być przyczyną tego zapalenia pozagałkowego?
U mojego 2,5 letniego dziecka wykryto druzy tarczy nerwu wzrokowego oraz blady nerw wzrokowy (jeden, drugi rozowy), co to moze oznaczac? Bardzo sie martwie a okulistka zalecila kontrole dopiero za 2 miesiace.