Chociaż laserowa chirurgia oka nie wypracowała metod leczenia samego zeza, może jednak zająć się towarzyszącymi zezowi wadami wzroku. Zez sam w sobie nie dyskwalifikuje w przypadku laserowej korekcji wady refrakcji (krótkowzroczność, dalekowzroczność, astygmatyzm), konieczna jest jednak zindywidualizowana i pogłębiona diagnostyka. Dlaczego nie leczy się zeza laserem?
Zez i związane z nim zaburzenia widzenia
Zabiegi laserowej chirurgii oka nie są stosowane w leczeniu zeza, ponieważ w leczeniu tym wymagana jest interwencja w mięśnie wokół oka, a zabieg laserem nie daje takich możliwości. Zez (strabismus) polega na nierównoległym ustawieniu gałek ocznych, co powoduje różnego rodzaju zaburzenia widzenia jednoocznego i obuocznego a nawet niedowidzenie (amblyopia). W niedowidzeniu spowodowanym zezem wrażenia z oka prowadzącego (niezezującego) dominują nad wrażeniami pochodzącymi z oka zezującego. Niedowidzenia nie da się wyleczyć metodami chirurgii laserowej.
W przebiegu choroby zezowej ustawienie oka w pozycji nieprawidłowej sprawia, że obraz powstaje nie w centralnym miejscu siatkówki, a bardziej peryferyjnie – na obszarze, na którym gęstość fotoreceptorów jest znacznie mniejsza. Mózg zapamiętuje i utrwala ten niedoskonały obraz. Oznacza to, że nawet kiedy zez zostanie wyleczony, obraz jawi się nam jako jedyny możliwy.
Zez może być także przyczyną podwójnego widzenia (diplopii). Osoba cierpiąca na to zaburzenie (jednooczne lub obuoczne) widzi obserwowany obiekt podwójnie. Wynika to z nieprawidłowego ustawienia gałek ocznych. Jeśli podwójne widzenie występuje jako efekt niewspółosiowości oczu, laserowa chirurgia oka może być przydatna w leczeniu tej niewspółosiowości poprzez dostosowanie jednego oka, aby lepiej skupiało się na odległość, a drugie, aby lepiej skupiało się z bliska. Można wtedy przeprowadzić zabieg znany jako monowizja.
Niedowidzenie z powodu zeza
Niedowidzenie spowodowane zezem to sytuacja, w której wrażenia z oka prowadzącego (niezezującego) dominują nad wrażeniami pochodzącymi z oka zezującego.
Brak równowagi mięśniowej, dotyczący mięśni okoruchowych zwykle prowadzi do zeza, natomiast ustawienie oka w pozycji nieprawidłowej sprawia, że obraz powstaje w oku nie w centralnym miejscu siatkówki, a bardziej peryferyjnie – na terenie, na którym gęstość fotoreceptorów jest znacznie mniejsza. Mózg zapamiętuje, utrwala ten niedoskonały obraz i nawet, kiedy zez zostanie wyleczony, ów zapamiętany przez mózg obraz jawi się nam jako jedyny możliwy.