Jęczmień i gradówka

Mianem tym określa się ropne zmiany zapalne gruczołu łojowego lub potowego, pojawiające się na górnej lub dolnej powiece oka. Stany zapalne tego typu związane są najczęściej z obniżoną odpornością organizmu. Można wyróżnić zewnętrzny jęczmień – zapalenie dotyczy wtedy gruczołu mieszka włosowego rzęsy lub jęczmień wewnętrzny, czyli infekcję gruczołu łojowego rzęsy (gruczoł Meiboma).W przeciwieństwie do jęczmienia zewnętrznego, który opróżnia się na zewnątrz, jęczmień wewnętrzny pęka do worka spojówkowego. Schorzenie zaczyna się bolesnym zaczerwienieniem i uczuciem napięcia powieki. Wkrótce pojawia się naciek ropny, który w niedługim czasie pęka. Wraz z opróżnieniem ropnia ustępuje ból i obrzęk.

Podobnie jak przy jęczmieniu tak i przy gradówce zainfekowane są gruczoły Meiboma. Zapalenie przyjmuje postać przewlekłą.

Objawy jęczmienia i gradówki

– bolesne zaczerwienienie i obrzęk

– uczucie napięcia

– wytworzenie się małego czopu ropnego

– ewentualnie niewielka gorączka

– obrzęk limfatyczny w okolicy ucha

Przyczyny jęczmienia i gradówki

Zarówno zewnętrzny, jak i wewnętrzny jęczmień spowodowany jest jest ostrą infekcją bakteryjną. Powstaje ona w gruczole łojowym lub potowym powiek. Wywołują ją gronkowce lub paciorkowce. Osoby chore na cukrzycę są szczególnie narażone na infekcje skóry.

Zamknięcie gruczołu

Gradówka, w przeciwieństwie do ostrej ropnej infekcji, powstaje w wyniku zamknięcia przewodu odprowadzającego wydzielinę łojową z gruczołu. Towarzyszy temu niewielki stan zapalny. Prowadzi to do powstania obrzęku a następnie tworzenia się twardego, niebolesnego guzka pod skórą powieki. Niekiedy guzek taki może utworzyć się na brzegu powieki.

Leczenie jęczmienia i gradówki

Stosując suche, ogrzewane powietrze (przy użyciu lampy podczerwieni lub poduszki elektrycznej) można przyspieszyć kolejne fazy zapalenia, uzyskując szybsze dojrzewania i samoistne opróżnienie ropnia. Ulgę przyniosą również ciepłe kompresy. Z reguły zdrowienie następuje szybko, bez tworzenia się blizny.

Przy gradówce szansa na samoistne wyleczenie jest nikła, w większości przypadków wykonuje się niewielki zabieg operacyjny polegający na wyłuskaniu guzka.

Kiedy należy zgłosić się do lekarza?

Przy silnym zapaleniu i znacznym zaczerwienieniu powieki oraz bólu i podwyższonej temperaturze, koniecznie należy poradzić się lekarza okulisty.

Jak postąpi lekarz?

Może ona zastosować maść dezynfekującą lub zawierającą antybiotyk oraz ogrzewanie. W przypadku kiedy to leczenie będzie nieskuteczne, lekarz nakłuje jęczmień.

Przebieg jęczmienia i gradówki

Pierwszym objawem jęczmienia lub gradówki jest uczucie ciała obcego na powiece.

Przy jęczmieniu występuje wzmożone łzawienie, pojawia się bolesny, zaczerwieniony obrzęk na zakażonej powiece. W sporadycznych przypadkach pacjent ma lekko podwyższoną temperaturę i złe samopoczucie.

W zaawansowanym stadium choroby, w zakażonej okolicy tworzy się żółtawy czop ropny, który wkrótce pęka. Natychmiast po opróżnieniu ropnia, ustępuje obrzęk i ból. Proces zdrowienia przebiega bardzo szybko nie pozostawiając śladów w postaci blizn. Przy bardzo dokuczliwych bólach, lekarz nakłuwając może ułatwić odpływ ropy. Można także samemu wyszukać rzęsę, wokół której tworzy się jęczmień i delikatnie usunąć ją przy pomocy pęsety. Ułatwi się w ten sposób proces otwierania się ropnia. Podczas trwania stanu zapalnego należy używać oddzielnych ręczników i przestrzegać pozostałych zasad higieny, gdyż jęczmień jest zazwyczaj zakaźny.

Objawem gradówki jest pogrubienie jednego lub kilku gruczołów Meiboma. Są one wyraźnie wyczuwalne jako guzki, nie powodują jednak bólu.

Czy jęczmień lub gradówka są niebezpieczne?

U osób z obniżoną odpornością choroba może się rozprzestrzenić na całą gałkę oczną. Szczególnie niebezpieczny jest jęczmień, więc wymaga on porady lekarskiej.

Ważne

Częste występowanie jęczmienia lub gradówki może oznaczać cukrzycę. Konieczne jest wtedy określenie poziomu cukru we krwi.

Uwaga

Przy wystąpieniu bardzo złego samopoczucia, gorączki i rozprzestrzeniania się infekcji na całą gałkę oczną trzeba natychmiast zgłosić się do lekarza, gdyż mogą wystąpić powikłania.