Guz Wilmsa, nazwany tak od nazwiska niemieckiego chirurga Maxa Wilmsa (1867-1918), jest najczęstszym guzem nerek występującym w wieku dziecięcym. Przeważnie jest to duża, miękka zmiana, mogąca składać się z wielu torbieli. Powstaje ona z tkanki embrionalnej i naciekając niszczy miąższ zaatakowanej nerki, rozsuwając go na boki.
Jakie są przyczyny powstawania guza Wilmsa?
Guz Wilmsa powstaje z trzech różnych rodzajów tkanek, które występują w różnych proporcjach. W nowotworze można znaleźć wszystkie komórki, które powstają w trakcie embrionalnego rozwoju nerki oraz tkankę łączną i nabłonkową. Dzieje się tak, ponieważ dopiero w trakcie rozwoju dziecka poszczególne grupy komórek e nerkach oddzielają się i zaczynają spełniać różne funkcje. Proces ten trwa jeszcze przez kilka lat po urodzeniu. Guz Wilmsa występuje szczególnie często u dzieci z wadami wrodzonymi.
Objawy przy guzie Wilmsa
– Powiększenie nerki wyczuwalne przy badaniu brzucha.
– Postępujące osłabienie.
– Spadek wagi ciała.
– Uszkodzenie funkcji innych narządów.
Jak leczy się guz Wilmsa?
Podobnie jak w przypadku innych nowotworów, istnieją trzy metody terapeutyczne: leczenie operacyjne, chemioterapia oraz naświetlania. Pierwszym etapem jest operacyjne usuniecie guza oraz ewentualnych przerzutów. Tego typu leczenia nie można w żadnym przypadku pominąć. Natomiast niektóre dzieci poniżej drugiego roku życia mogą uniknąć naświetlania promieniami radioaktywnymi, mającego na celu zniszczenie pozostałych komórek nowotworowych. Zastosowanie cytostatyków w ramach chemioterapii zależy od dalszego przebiegu choroby oraz ogólnego stanu zdrowia dziecka.
Co można zrobić samemu?
Poddanie dziecka z chorobą nowotworowa leczeniu operacyjnemu, naświetlaniom, a następnie chemioterapii stanowi bardzo duże obciążenie dla organizmu. Dlatego dziecko potrzebuje ze strony rodziców szczególnie dużo cierpliwości i troskliwości.
Kiedy należy zgłosić się do lekarza?
Choroby nowotworowe, szczególnie w stadiach początkowych, najczęściej nie wywołują żadnych objawów. Jednak w przypadku guza Wilmsa lekarz już stosunkowo wcześnie może podczas badania stwierdzić powiększenie nerki. Z tego powodu okresowe badania profilaktyczne dzieci rodzice powinni traktować bardzo poważnie i wykonywać je regularnie.
Porady lekarskiej należy zasięgnąć, gdy dziecko rozwija się nieprawidłowo, sprawia wrażenie chorego, jest osłabione i niedostatecznie przybiera na wadze.
Jak postąpi lekarz?
Powiększenie nerki pacjenta, potwierdzone podczas badania brzucha, jest dla lekarza objawem alarmującym. W celu dokonania dokładnego rozpoznania, przeprowadzi on badanie krwi i moczu, wykona zdjęcia rentgenowskie brzucha i klatki piersiowej, następnie zaleci badanie ultrasonograficzne oraz tomografię komputerową.
Przebieg choroby
Guz Wilmsa powstaje w trakcie embrionalnego rozwoju nerki. Do znacznego, zauważalnego już uszkodzenia tkanki nerkowej, dochodzi dopiero po dwóch latach życia dziecka. Statystyki medyczne podają, że guz Wilmsa najczęściej jest wykrywany w trzecim roku życia. W pierwszym stadium choroby guz ogranicza się tylko do miąższu nerki nie przekraczając jeszcze jej torebki. Na tym etapie choroby możliwe jest całkowite usunięcie nowotworu za pomocą operacji. W drugim stadium choroby guz przekracza torebkę nerki, zaczyna naciekać naczynia limfatyczne. W tym okresie całkowite usunięcie zmiany jest nadal możliwe.
Powstawanie przerzutów nowotworowych
W trzecim stadium choroby guz nacieka na otrzewną. Całkowite jego usunięcie na tym etapie nie jest juz niestety możliwe, ale zmiany nowotworowe nie wykraczają poza jamę brzuszną. W czwartym stadium choroby powstają odległe przerzuty. Najczęściej występują one w płucach. Stwierdza się je również w wątrobie, mózgu oraz kościach. W piątym stadium guzy nowotworowe występują w obu nerkach.
Uszkodzenie narządów
W miarę powiększania się guza nowotworowego, zajmuje on coraz więcej miejsca w jamie brzusznej i utrudnia funkcjonowanie innych narządów. Pojawiają się bóle oraz różne inne dolegliwości. Dziecko zaczyna chudnąć oraz tracić siły. Najczęstszą przyczyną śmierci jest ogólne wyniszczenie organizmu dziecka lub niewydolność oddechowa spowodowana licznymi przerzutami nowotworowymi do płuc.
Perspektywy wyleczenia
Wystąpienie guza nowotworowego nerki stanowi zagrożenie dla życia dziecka. Obecnie jednak rokowania są znacznie lepsze niż dwadzieścia lat temu. Zastosowanie kompleksowego leczenia chirurgicznego, chemioterapii oraz naświetlania zwiększyło szansę na przeżycie. Proces terapeutyczny trwa jednak latami. Niewiele jeszcze wiadomo na temat wystąpienia późniejszych powikłań związanych z leczeniem.
