Kaszaki należą do grupy łagodnych nowotworów skóry. Medyczna nazwa atheroma pochodzi z języka greckiego i znaczy tyle co jęczmień. Kaszak jest torbielą mającą postać bezbolesnej wypukłości na skórze. Występuje głównie na twarzy, uszach, piersiach, plecach, skórze głowy i na mosznie. Wnętrze kaszaka wypełnia mieszanina łoju i zrogowaciałej substancji.
Występują dwie grupy kaszaków. Do pierwszej grupy należą kaszaki, których powstawanie jest uwarunkowane genetycznie. Drugą grupę tworzą tzw. kaszaki rzekome powstające w wyniku zaczopowania gruczołu łojowego. Kaszaka rzekomego można rozpoznać po zaczopowanym ujściu, które jest wyraźnie widoczne gołym okiem. Po naciśnięciu wydostaje się z niego tłusta substancja o nieprzyjemnym zapachu.
Przyczyny powstawania kaszaków
W przypadku kaszaków prawdziwych przyczyną jest wnikanie w głąb skóry tych komórek, które powinny znajdować się na powierzchni. Proces ten zachodzi podczas rozwoju płodowego i stanowi genetycznie uwarunkowany defekt skórny.
Przyczyną powstawania kaszaków rzekomych jest zaczopowanie ujść gruczołów łojowych. Przypuszcza się, że źródłem takich zmian jest między innymi nieprawidłowa higiena skóry.
Objawy występujące przy kaszakach
Typowe objawy to napięte, elastyczne, półkoliste i bezbolesne uwypuklenie na skórze.
Leczenie kaszaków
Skuteczną metodą leczenia kaszaków, zarówno prawdziwych, jak i rzekomych, jest ich chirurgiczne usunięcie. Po wstrzyknięciu działającego miejscowo środka znieczulającego, lekarz wycina kaszak i zszywa powstałą ranę. Jest to drobny zabieg chirurgiczny przeprowadzany ambulatoryjnie.
Inną metodą leczenia kaszaków jest ich nacięcie za pomocą elektrycznego skalpela. Tutaj opinie specjalistów są podzielone. Zdaniem niektórych jest to mało skuteczna metoda, gdyż nie zapobiega w wystarczającym stopniu nawrotom choroby.
Czy można coś zrobić samemu?
Odradza się wyciskania kaszaków rzekomych z dwóch powodów. Po pierwsze usunięta w ten sposób narośl pojawi się znowu, po drugie wyciskanie kaszaka zwiększa ryzyko wystąpienia stanu zapalnego. Jedyną skuteczną metodą pozbycia się kaszaka jest zabieg chirurgiczny.
Kiedy należy udać się do lekarza?
W gruncie rzeczy kaszak stanowi jedynie defekt natury kosmetycznej. Do lekarza trzeba pójść, gdy jego obecność przeszkadza, a już koniecznie wtedy, gdy wywiąże się stan zapalny. Stan zapalny można rozpoznać po zaczerwieniu i pojawieniu się obrzęku kaszaka. Laik nie jest w stanie odróżnić kaszaka od złośliwego nowotworu skóry, dlatego w razie wystąpienia opisanych zmian, tylko lekarz będzie mógł wykluczyć taką możliwość.
Jak postąpi lekarz?
Skieruje pacjenta do chirurga, który usunie kaszaka. Aby sprawdzić, czy rzeczywiście mamy do czynienia z niegroźnym nowotworem łagodnym, wykonuje się badanie histologiczne tkanki pobranej z kaszaka.
Kaszak – przebieg choroby
Kaszaki mogą występować pojedynczo lub w grupach. Torbiele te powiększają się powoli i mogą osiągać różne rozmiary. Kaszaki rzekome – jeżeli w porę nie zostaną usunięte przez chirurga – mogą urosnąć nawet do rozmiarów jabłka. Niebezpieczne stają się jednak tylko wtedy, gdy wywiąże się stan zapalny, co ma miejsce najczęściej w przypadku kaszaków umiejscowionych na twarzy. Jeśli kaszak zropieje, musi zostać otworzony opróżniony z zawartości. Kaszak taki można usunąć całkowicie dopiero po wyleczeniu zakażenia. Kaszaki umiejscowione na głowie mogą przyczynić się do ubytków kostnych, nie uszkadzają jednak włosów.
Zaskórniki
Ciemne czopy u ujścia gruczołów łojowych widoczne są również przy zaskórnikach. Zaskórniki są łagodną postacią trądziku, nie powiększają się, dają się łatwo wycisnąć, ale łatwiej niż kaszaki ulegają stanom zapalnym. Zaskórników można się pozbyć w łatwy sposób. Wystarczy stosować pastę przeciw zaskórnikom.
Ważne
Należy zwracać uwagę na wszelkie narośla na skórze, które pojawiły się nagle i szybko się powiększają. Istnieje ryzyko, że są to groźne, złośliwe zmiany nowotworowe. W takich przypadkach należy niezwłocznie udać się do lekarza i wykonać szczegółowe badania.
