Liszaj jest to ogólne określenie chorób skóry o przebiegu ostrym lub przewlekłym, charakteryzujących się obecnością małych, płaskich, swędzących grudek, występujących pojedynczo lub w grupach. W wypadku wystąpienia liszaja czerwonego płaskiego, u chorego pojawiają się płaskie, wieloboczne, lśniące grudki, wielkości główki pinezki, barwy jasnoczerwonej, czerwonosinej lub czerwonobrunatnej. Mogą się zlewać (tworzą wówczas układy linijne, obrączkowate). Grudki są często (w przypadku błon śluzowych) pokryte siateczką białych smug lub kropek. Wysypka pojawia się najczęściej po stronie zginaczy przedramion, w okolicy nadgarstków oraz na podudziach. Zmiany skórne mogą objąć swoim zasięgiem także błony śluzowe policzków, język, wargi i genitalia. Czasem wysypka pokrywa cale ciało.
Objawy liszaja czerwonego płaskiego
- Silny świąd
Błyszczące płaskie grudki o barwie czerwonawej, fioletowe aż po brązowawą z białymi pasmami lub punktami, występujące zwłaszcza po stronie zginaczy przedramion, w okolicy nadgarstków, genitaliów i w jamie ustnej.
Jakie są przyczyny liszaja czerwonego płaskiego?
Przyczyny choroby nie zostały dotychczas dokładnie poznane, ale wiadomo, iż podobną wysypkę wywołują niektóre leki, np. arsen, bizmut i złoto oraz wywoływacze filmów barwnych. Wysypka może towarzyszyć innych chorobom skóry i narządów. Czynnikiem wywołującym liszaj może być nawet stres. U dzieci liszaj czerwony płaski występuje rzadko.
Jak leczy się liszaj czerwony płaski?
W wielu przypadkach liszaj goi się samoczynnie, ale równie często ma ciężki przebieg. Trudność w leczeniu polega głównie na tym, że nie znając przyczyny choroby, można leczyć jedynie jej objawy. Pacjenci otrzymują zazwyczaj lek antyhistaminowy, który łagodzi swędzenie wysypki. Jeżeli wysypka ma ograniczony zasięg, wówczas co trzy tygodnie lekarz wstrzykuje specjalny środek (zawiesina triamcinolonu połączona z roztworem soli fizjologicznej). Skórę można także smarować maścią, kremem lub płynnym roztworem zawierającym kortykosterydy.
Co można zrobić samemu?
Samodzielne leczenie nie jest możliwe. Choroba wymaga interwencji lekarza.
Kiedy należy udać się do lekarza?
Generalnie zawsze należy korzystać z porady lekarza, gdy na skórze pojawia się wysypka i przez dłuższy czas nie znika. Liszajowi czerwonemu płaskiemu towarzyszy silny, przykry świąd, który dodatkowo skłania do szybkiego skorzystania z pomocy lekarskiej.
Uwaga
Żadnej postaci wysypki nie wolno próbować leczyć na własną rękę. Przede wszystkim istnieje ryzyko trwałego uszkodzenia skóry przez zastosowanie nieodpowiednich środków. Ostrożnie należy też używać wszelkiego rodzaju kosmetyków. Wysypka przypominająca liszaj czerwony płaski może towarzyszyć także innym poważnym schorzeniom skóry. Dlatego w razie wystąpienia opisanych zmian skórnych, należy koniecznie udać się do dermatologa.
Jak postąpi lekarz?
Przede wszystkim musi stwierdzić, czy rzeczywiście chodzi o liszaj czerwony płaski, który na pierwszy rzut oka wcale nie jest łatwo odróżnić od innych chorób skóry. Diagnozę potwierdza dopiero badanie próbek skóry, a pacjent otrzymuje jeden ze wspomnianych wcześniej leków. Ze względu na znikomą wiedzę o przyczynach powstawania choroby, można jedynie zwalczać jej skutki, a nie przyczyny. Stosuje się witaminy z grupy B, maści sterydowe, wyjątkowo podaje się doustnie kortykosterydy.
Przebieg choroby
Wysypka pojawia się zazwyczaj po stronie zginaczy przedramion, na podudziach, w okolicy nadgarstków, ale może mieć także charakter ogólny i atakować również inne części ciała. Zmiany skórne mają najczęściej postać czerwonawych, silnie swędzących grudek, które często po jakimś czasie samoczynnie ustępują. Do nietypowych odmian zaliczają się liszaj brodawkujący, barwnikowy, mieszkowy i pęcherzowy. Po zaleczonej wysypce mogą pozostać przebarwienia i ubytki tkanki (atrofia). Po upływie wielu lat może dochodzić do nawrotów.
Ważne
Liszaj czerwony płaski może razić z punktu widzenia estetyki, nie jest jednak chorobą zakaźną. Nie ma więc powodu, aby z obawy o własne zdrowie omijać osoby cierpiące na tę chorobę.
