Naczyniaki są czerwonawymi zmianami na skórze lub błonie śluzowej. Mogą przypominać znamiona barwne lub mieć bardziej skomplikowany kształt. Te łagodne nowotwory są dość częste. Powstają w różnym wieku. Na przykład naczyniaki mózgu objawiają są już u dzieci, a powstają jeszcze w życiu płodowym. Nieprawidłowo wykształcone tętnice i żyły mogą obejmować znaczną część mózgu. Często powodują one zagrożenie krwotokiem, a nawet prawdopodobieństwo zgonu chorego. Dla noworodków zagrożenie stanowią naczyniaki limfatyczne – jeśli rozrastają się w tkankach miękkich szyi lub klatki piersiowej, to mogą zaburzać funkcje oddechowe. W pierwszych latach życia występują naczyniaki, które tworzą się na powiekach lub w ich okolicy z naczyń krwionośnych bądź chłonnych. Nie są one groźne, często cofają się samoistnie.
Objawy naczyniaków
Naczyniaki mogą różnie wyglądać. Barwa sięga od jasnoczerwonej do sinej. Mogą one wystawać ponad poziom skóry lub być płaskie. Naczyniaki różnią się także rozmiarami – mogą być maleńkimi kropkami, przypominającymi główkę szpilki, lub pokrywać znaczną powierzchnię ciała.
Rodzaje naczyniaków
Najczęstsze naczyniaki to znamiona naczyniowe, które w większość i występują od urodzenia lub pojawiają się u małych dzieci. Istnieje ich kilka podstawowych rodzajów:
Ponad powierzchnię skóry wynoszą się naczyniaki jamiste. Ten typ powstaje z reguły w większych naczyniach krwionośnych. Naczyniaki jamiste mogą być stosunkowo duże. Tworzą się pod skórą lub błoną. Są miękkie, a stosowanie ucisku powoduje, że zanikają.
Naczyniaki płaskie, które niekiedy są lekko wypukłe, pojawiają się na twarzy lub karku dziecka. Z czasem się powiększają i wymagają leczenia, chociaż niekiedy cofają się samoistnie.
Naczyniaki gwiaździste są częste, zarówno małych, jak i u starszych dzieci. Są jasnoczerwone, w części środkowej znajduje się tętniczka, od której promieniście rozchodzą się naczynia włosowate przypominające nóżki pająka. Dlatego naczyniaki gwiaździste często są określane jako pajączki skórne.
Naczyniaki starcze powstają zwykle po 50 roku życia. Mogą jednak, wbrew swej nazwie, występować już u osób po dwudziestce. Są dość rzadkie. Czerwone punkty na ciele wyglądają jak małe woreczki podbiegnięte krwią. Nie są one groźne.
Jakie są przyczyny powstawania naczyniaków?
Przyczyny występowania naczyniaków są rozmaite. Czasami mogą wynikać z uwarunkowanej genetycznie wady w budowie naczyń krwionośnych. Naczyniaki gwiaździste występują także u ciężarnych kobiet oraz osób z marskością wątroby. W wielu przypadkach nie da się wyjaśnić przyczyn pojawiania się naczyniaków.
Jak leczy się naczyniaki
Można je maskować za pomocą specjalnych kremów. Leczenie jest zależne od rodzaju naczyniaka. Na przykład mniejsze naczyniaka jamiste można leczyć operacyjnie, jeśli nie znikną samoistnie. Operuje się również naczyniaki powiek, jeśli występują ryzyko powikłań. Operacyjnie usuwa się również guzy w przypadku przerostu tkanek miękkich przez naczyniaki mózgu i rdzenia kręgowego. Naczyniaki gwiaździste oraz starcze można usuwać poprzez wypalanie za pomocą rozgrzanej igły lub lasera, jak również przez zamrażanie. Laser i zamrażanie stosuje się również w przypadku naczyniaków płaskich. Naczyniaki zwykle jednak nie wymagają żadnego leczenia, gdyż nie są groźne albo zanikają same.
Ważne
Nie wolno próbować samemu usuwać naczyniaków. Ryzykuje się tym, że wda się zakażenie, ponadto mogą powstać blizny.
Kiedy należy zgłosić się do lekarza?
Właściwie każdą zmianę skórna należy pokazać dermatologowi. Wizyta u lekarza jest konieczna w przypadku, gdy z naczyniaka zacznie wypływać krew.
Jak postąpi lekarz?
Lekarz ustali przede wszystkim, czy naczyniak nie jest objawem poważniejszej choroby. Jeżeli tak będzie, lekarz zajmie się głownie leczeniem choroby podstawowej. Zdiagnozowanie naczyniaków niekiedy nie jest łatwe, objawy mogą nie być jednoznaczne Na przykład naczyniaki przewodu pokarmowego objawiają się czasem krwawieniem do jelita, co może być symptomem wielu innych chorób. By potwierdzić wystąpienie naczyniaków mózgu lub rdzenia kręgowego trzeba wykonać badanie angiograficzne.
Czy można coś zrobić samemu?
Naczyniaki, które nie podlegają leczeniu, a występują w widocznych miejscach, można jedynie maskować za pomocą specjalnego kremu. Nie ma sposobów samodzielnego ich leczenia.
Przebieg choroby
Naczyniaki rozwijają się bardzo różnie. Mogą być pojedyncze lub występować w większej liczbie (naczyniaki starcze). Bywają bardzo małe, ale mogą też znacznie się rozrastać – na przykład naczyniaki mózgu, pochwy oraz te, które występują na twarzy.
Naczyniak czy czerniak?
Dla laika naczyniak często nie różni się od czerniaka bardzo złośliwego nowotworu skóry). Jednak w przeciwieństwie do naczyniaków czerniaki są ciemne, swędzą i niekiedy wytwarzają wydzielinę. W razie podejrzenia czerniaka należy koniecznie zgłosić się lekarza.
