Owrzodzenie żylakowe podudzi powstaje na tle istniejących żylaków i procesów zapalnych w obrębie żył i ich otoczenia. Przyczyną powstawania wrzodów są procesy zapalne skóry i błon śluzowych. Miejsce owrzodzenia jest najczęściej wyraźnie odgraniczone od zdrowej skóry. Liczne, niewielkie, ściśle przylegające do siebie owrzodzenia mogą również zlewać się ze sobą. Dopiero powstałe wrzody posiadają obrzmiałą otoczkę, która ulega spłaszczeniu wraz z procesem gojenia się rany. Owrzodzenia podudzi są oznaką ciężkich zaburzeń krążenia żylnego lub tętniczego w kończynach dolnych.
Objawy owrzodzenia żylakowego podudzi
- Bóle w kończynie dolnej
- Potęgowanie się bólu podczas leżenia
- Ból pojawia się podczas chodzenia i ustępuje po zatrzymaniu się
- Silne przebarwienia skóry
- Źle gojące się rany
- Obrzęki
Jakie są przyczyny owrzodzenia żylakowego podudzi?
W większości przypadków źródłem choroby są przewlekłe stany zastojów żylnych, towarzyszące żylakom lub będące skutkiem zakrzepicy. Owrzodzenia podudzi mogą być również następstwem takich chorób jak kiła, nadciśnienie, ropne stany zapalne skóry lub nowotwory. Najczęściej powstają one z drobnych, pozornie niegroźnych skaleczeń tkanki podudzia. Rzadziej przyczyną owrzodzeń są zaburzenia krążenia tętniczego.
Jak leczy się owrzodzenia podudzi?
Najważniejszym zabiegiem koniecznym przy owrzodzeniach pochodzenia żylnego jest konsekwentne noszenie opatrunków uciskowych, a później także specjalnych, ściśle przylegających do nóg pończoch. W zastojach żylnych, które doprowadziły do powstania obrzęków podudzi, lekarz przepisuje również środki moczopędne. Dodatkowym środkiem w leczeniu owrzodzeń podudzi są ćwiczenia pobudzające proces krążenia oraz kąpiele. Można stosować także fizykoterapię. Dalsze metody leczenia zależą od rodzaju choroby pierwotnej.
Czy można coś zrobić samemu?
- Należy unikać skaleczeń wrażliwej skóry kończyn dolnych.
- Wykonywać ćwiczenia pobudzające krążenie krwi, polegające na świadomym, celowym kurczeniu i rozluźnianiu mięśni łydek.
- Unikać długotrwałego stania.
- Podczas leżenia, nogi układać na podwyższeniu.
- Nie palić tytoniu.
- Nie nadużywać alkoholu.
Ważne
Najlepszą metodą zapobiegania owrzodzeniom jest ruch, utrzymywanie prawidłowej wagi ciała i niepalenie tytoniu. Korzystne dla nóg są również naprzemienne prysznice, chodzenie boso po rosie i zabiegi Kneippa.
Kiedy należy udać się do lekarza?
Zazwyczaj jeszcze zanim powstaną owrzodzenia podudzi, już występują poważne zaburzenia ukrwienia, których objawami są bóle, przebarwienia skóry i obrzęki kończyn dolnych. Wymienione symptomy, a także źle gojące się rany podudzi, powinny być sygnałem do zasięgnięcia porady lekarskiej.
Jak postąpi lekarz?
Na podstawie wyników pomiaru pulsu, ciśnienia krwi w kończynach dolnych oraz prób ułożeniowych kończyn, lekarz określi przyczynę zmian chorobowych oraz ustali odpowiedni rodzaj terapii. Zazwyczaj wykonuje się także ultrasonografię dopplerowską naczyń krwionośnych podudzi.
Przebieg choroby
Przebieg choroby zależy od jej przyczyny. Owrzodzenia podudzi powstałe w wyniku podwyższonego ciśnienia krwi w układzie żylnym, rozwijają się zazwyczaj symetrycznie z boku łydki w dolnej i środkowej części podudzia. Zaburzenia krążenia żylnego powodują powstawanie owrzodzeń w okolicy kostki przyśrodkowej często obu nóg. Powstanie owrzodzeń poprzedza obrzęk i uczucie ciężkości nóg, zwłaszcza po długotrwałym pozostawaniu w pozycji stojącej. Wysokie ułożenie nóg łagodzi obrzęki. Owrzodzenia podudzi spowodowane zaburzeniami krążenia tętniczego powstają zazwyczaj po jednej stronie nogi. Skóra w tym miejscu ma barwę siną, a bóle potęgują się podczas dłuższego okresu spoczynku w pozycji leżącej, ustępują natomiast wkrótce po opuszczeniu nogi w dół.
