Próchnica jest jedną z najszerzej występujących chorób cywilizacyjnych. Polega ona na rozmiękaniu dziąsła oraz szkliwa zęba, a zaatakowane miejsca przybierają barwę brązową. Z ankiet statystycznych wynika, że próchnica występuje u 95% Europejczyków.
Próchnica przyczyny
Przy przeżuwaniu i nawilżaniu śliną pożywienia zawierającego węglowodany, powstają kwasy fermentacyjne, które mogą wymywać wapń ze szkliwa zęba. Sprzyjają temu dodatkowo bakterie znajdujące się w nalocie nazębnym. Jednak rozkład węglowodanów to tylko jedna z przyczyn próchnicy. Innymi czynnikami są: nieprawidłowa dieta i higiena jamy ustnej, niedokładne rozgryzanie pokarmu oraz genetyczne skłonności poszczególnych osób. Pewną rolę odgrywa również kształt i ułożenie zębów. Rozwojowi próchnicy sprzyja oprócz tego zapalenie dziąseł, zbyt obszerne kieszonki dziąsłowe oraz paradontoza. Duże znaczenie mają właściwości śliny: jeśli jest zbyt gęsta lub wydzielana w zbyt małych ilościach, nie może spełniać prawidłowo swoich naturalnych funkcji oczyszczających.
Próchnica objawy
– pęknięcie szkliwa zęba.
– brązowe przebarwienia.
– ból zęba.
– uczucie pulsowania.
– ból podczas jedzenia słodyczy, a także gorących i zimnych posiłków.
Próchnica leczenie
Zaatakowane miejsca rozwierca się, oczyszcza oraz wypełnia odpowiednim materiałem, natomiast zęby bardzo silnie zajęte próchnicą trzeba niestety usunąć.
Co można zrobić samemu?
Najważniejsza jest właściwa higiena jamy ustnej. Po każdym posiłku należy starannie wyszczotkować zęby (przez przynajmniej 3 minuty). Jeśli nie jest to zawsze możliwe, dobrze jest użyć w zastępstwie polecanej przez dentystów gumy do żucia. Po ostatnim myciu zębów przed snem, nie powinno się już nic jeść, zwłaszcza słodyczy. Przestrzenie między zębami również wymagają oczyszczania, służą do tego nici dentystyczne lub specjalnie profilowane wykałaczki.
Jak często należy odwiedzać dentystę?
Profilaktycznie, a więc także mimo braku dolegliwości, należy zgłaszać się u stomatologa dwa razy w roku. Lekarz może usunąć kamień nazębny, a także wykryć niewielkie, niewidoczne ubytki, które jeszcze nie dają się we znaki.
Jak postąpi lekarz?
Dentysta rozwierci zajęte przez próchnicę miejsca oraz oczyści je. Jeśli zabieg może być bolesny stosuje się znieczulenie miejscowe. Następnie ubytek zostanie wypełniony odpowiednim materiałem np. amalgamatem, porcelaną, złotem lub tworzywem sztucznym. Oprócz tego wykonuje się lakowanie zębów specjalną emalią lub żelem. W przypadku daleko posuniętej próchnicy, zakłada się koronę lub usuwa zaatakowany ząb.
Przebieg próchnicy
Próchnica może przerzucać się na przyległe zęby poprzez kontakt stykających się ze sobą powierzchni. Następnie dochodzi do uszkodzenia szkliwa zęba, wniknięcia bakterii do zębiny oraz miazgi zęba. W ten sposób powstaje stan zapalny (pulpitis).
Czy próchnica jest chorobą niebezpieczną?
Mniejsze ubytki zębów, leczone na bieżąco, nie stwarzają zagrożenia. Należy jednak pamiętać, że stan zapalny osłabia organizm i w niektórych wypadkach może nawet wywołać choroby serca i reumatyzm.
Jak zapobiegać próchnicy?
Oprócz systematycznych kontroli u dentysty oraz właściwej higieny jamy ustnej, ważne jest korygowanie wad zgryzu (ortodoncja). W niektórych krajach do wody pitnej dodaje się fluor, który wzmacnia szkliwo zębów. W krajach tych wskaźnik zachorowalności na próchnicę znacznie się obniżył. Trzeba jednak dodać, iż wpływ fluoru na organizm ludzki nie został jeszcze dokładnie zgłębiony. Dzieciom do drugiego roku życia podaje się tabletki zawierające fluor, wzbogacone dodatkowo witaminami. Oprócz tego związki fluoru wchodzą w skład past do zębów, płynów do płukania jamy ustnej, a także gum do żucia oraz soli kuchennej.
WAŻNE
Prawidłowe odżywianie ma ogromny wpływ na stan uzębienia. Twarde, starannie przeżuwane kęsy, oczyszczają zęby, natomiast sole mineralne oraz elementy śladowe utwardzają szkliwo. Z tych właśnie powodów chleb pełnoziarnisty ma przewagę nad białym.
