W procesie rozwoju męskich narządów płciowych w łonie matki, w końcowym okresie ciąży lub wkrótce po narodzinach, jądra wędrują z jamy brzusznej i zstępują do moszny. Wnętrostwo jest to niezstąpienie jądra do moszny. Medycyna nie zna dotąd odpowiedzi na pytanie, dlaczego u niektórych chłopców (około 4%, ale u 30% wcześniaków) jądro pozostaje w kanale pachwinowym albo w jamie brzusznej. Jądro przemieszczone (ektopowe), które umiejscowiło się np. w okolicy krocza musi być leczone chirurgicznie. Oprócz tego istnieje zjawisko tzw. jądra wędrującego. Jądro takie zstępuje do moszny, po czym ponownie cofa się do kanału pachwinowego, np. pod wpływem zimna lub emocji. To zjawisko nie powinno być mylne z wnętrostwem.
Objawy wnętrostwa jąder
- Poza workiem mosznowym znajduje się jedno albo oba jądra
- W kanale pachwinowym można wyczuć obecność jądra, które nie zstąpiło do moszny
- Jądro umiejscowione jest w okolicy pachwin, krocza lub ud
Jakie są przyczyny wnętrostwa jąder?
Poziom hormonów płciowych u chłopców, u których stwierdzono wnętrostwo, nie odbiega od normalnego poziomu. Najczęstszym źródłem nieprawidłowości są zaburzenia w budowie powrózka nasiennego lub nieprawidłowa budowa kanałów pachwinowych, spowodowana ich niedorozwojem, zrośnięcie ich ujść, a także uchyłki. Także wrodzone przepukliny mogą powodować niezstąpienie jąder.
Ryzyko związane z wnętrostwem jąder
Wszystkie postaci wnętrostwa jąder niosą ze sobą pewne ryzyko. I tak jądro, które pozostało w jamie brzusznej, może zostać zaatakowane przez system obronny własnego organizmu. W wyniku tego zarówno jądro nieopuszczone, jak i jądro znajdujące się w mosznie, mogą utracić zdolność produkowania plemników. U chłopców, u których stwierdzono wnętrostwo, występuje 4-5 razy wyższe ryzyko choroby nowotworowej, niż u chłopców zdrowych. W przypadku jądra przemieszczonego może nastąpić nagłe skręcenie jądra, co w razie niepodjęcia leczenia oznacza wyłączenie jego funkcji.
Jak leczy się wnętrostwo jąder?
Pierwszym etapem jest podawanie pacjentowi odpowiednich leków hormonalnych, które mogą pobudzić jądro do zejścia do moszny. Jeśli ten rodzaj terapii zawiedzie, wówczas w ciągu pierwszych dwóch lat życia chłopca, wykonuje się operacyjny zabieg sprowadzenia jądra do moszny.
Czy można coś zrobić samemu?
W razie zauważenia niepokojących objawów, należy szczerze porozmawiać z lekarzem. Fałszywy wstyd jest w takiej sytuacji naprawdę nie na miejscu i może u młodych ludzi prowadzić do kompleksów.
Wnętrostwo u mężczyzn
Jeśli wnętrostwo jąder zostanie stwierdzone u dorosłego mężczyzny, wówczas pozostaje jedynie zabieg operacyjnego usunięcia jądra, Jest to konieczne, aby zapobiec wystąpieniu zmian nowotworowych. Usunięcie jądra nie ma wpływu na zdolności rozrodcze mężczyzny, gdyż dla celów prokreacji wystarczy jedno zdrowe jądro.
Jak postąpi lekarz?
Podczas powszechnych badań profilaktycznych u dzieci, lekarz zwraca uwagę na wszelkie symptomy nieprawidłowości w budowie narządów płciowych. W razie stwierdzenia u noworodka wnętrostwa, najpierw z pewnością doradzi przeprowadzenie terapii hormonalnej, która trwa około 6 tygodni. Jeśli ta nie przyniesie pożądanych rezultatów tzn. Jądro nie zstąpi do moszny, wtedy przeprowadza się zabieg operacyjny. Operację wykonuje się u dziecka przed ukończeniem trzeciego roku życia, gdy jądro jest jeszcze niesprawne czynnościowo.
Przebieg choroby
Jeśli leczenie będzie przeprowadzone fachowo i podjęte odpowiednio wcześnie, wówczas ryzyko obniżonej płodności jest niewielkie. Przyczyną jej są bowiem zmiany wsteczne, zwłaszcza w nabłonku plemnikotwórczym, spowodowane prawdopodobnie tym, że w jamie brzusznej panuje wyższa temperatura niż w mosznie. Nieleczone wnętrostwo może mieć poważne skutki zdrowotne dla pacjenta. W niezstąpionym jądrze znacznie częściej bowiem może się rozwinąć choroba nowotworowa. W przypadku mylonego niekiedy z wnętrostwem jądra wędrującego nie wymagany jest zabieg chirurgiczny. Jadro wędrujące zstępuje samoistnie do moszny na początku okresu dojrzewania.
Ważne
U starszych dzieci, u których wykryto wnętrostwo jąder, również konieczny jest zabieg operacyjny. Wprawdzie jądro jest już sprawne czynnościowo, ale pozostające w jamie brzusznej jest ogromnie narażone na wystąpienie nowotworów.
