Wypryski są to stany zapalne skóry z towarzyszącymi im różnymi objawami, występujące najczęściej w połączeniu z silnym, męczącym świądem. W niektórych przypadkach ostry stan zapalny może stopniowo przejść w chorobę o charakterze przewlekłym, wywołującą trwałe zmiany skórne lub schorzenia innych organów.
Różne rodzaje wyprysków
W zależności od umiejscowienia lub przyczyny powstania wyprysków rozróżnia się różne ich typy:
Wyprysk kontaktowy
Świerzbiąca ogniskowa (liszaj zwykły przewlekły Vidala)
Wyprysk łojotokowy
Najczęściej pojawiającą się formą są wypryski kontaktowe.
Objawy wyprysku kontaktowego
- Zaczerwienienie skóry
- Powstawanie pęcherzyków
- Łuszczenie skóry
- Powstawanie guzków
- Uczucie swędzenia
- Wilgoć i tworzenie się strupów
Co to jest wyprysk kontaktowy?
Ten rodzaj schorzenia, jak wynika z nazwy, ma swoją przyczynę w bezpośrednim kontakcie skóry i czynników, które je wywołują. W tym przypadku może chodzić właściwie o każdy rodzaj substancji płynnych, stałych lub nawet gazów.
Czynniki drażniące
Na ogół można wyodrębnić substancje, które tak mocno podrażniają skórę. Zaliczają się do nich chemikalia i silne środki piorące oraz czyszczące, a także oleje syntetyczne i smary oraz metale, kosmetyki, materiały ubraniowe i lekarstwa. Jeżeli nastąpi podrażnienie, zmiany są nie tylko widoczne, ale też na ogół w przykry sposób odczuwalne przez chorą osobę. Typowe objawy to tworzenie się pęcherzyków, miejscowe zaczerwienienie, łuszczenie się skóry oraz powstawanie strupów. Najczęściej, już od samego początku wypryski są wilgotne lub wilgotnieją na skutek ciągłego ich rozdrapywania i wtedy pojawia się poważne zagrożenie infekcją.
Jakie są przyczyny wyprysków kontaktowych?
Występowanie wyprysków może być uwarunkowane alergiczną reakcją skóry na substancje, które zwykle nie wywołują podrażnienia, albo zaburzeniem funkcjonowania skóry spowodowanym przez czynniki drażniące. Dochodzi wówczas do naruszenia kwaśnego płaszcza lipidowego skóry pełniącego funkcję ochronną, czego konsekwencją może być uszkodzenie głębiej położonych komórek.
Jak leczy się wypryski kontaktowe?
Najpierw należy ustalić, jaki czynnik spowodował podrażnienie i zapobiec ponownemu kontaktowi skóry z tą substancją. Z reguły wypryski znikają po jakimś czasie same, bez leczenia. Wystarczy stosować maści łagodzące swędzenie i przyspieszające gojenie, a w przypadku wilgotnych wyprysków – okłady. Przy wyjątkowo uporczywych wypryskach, wywołanych reakcją alergiczną lekarz może zalecić przyjmowanie leków sterydowych (kortyzon). W niektórych sytuacjach skuteczne są kuracje odczulające, polegające na stopniowym uodparnianiu skóry na działanie danego alergenu.
Uwaga na modne ozdoby!
Modna biżuteria zawiera często substancje, które mogą wywoływać reakcje alergiczne (np. nikiel). Dlatego kupując ozdoby warto zwrócić uwagę, z których materiałów zostały wykonane.
Co można zrobić samemu?
Jeżeli organizm wykazuje skłonności do podrażnień i wyprysków, należy przede wszystkim unikać kontaktu z wywołującymi je substancjami oraz z substancjami, które zaostrzają zmiany skórne. Pewnego rodzaju środkiem zapobiegawczym jest stosowanie odpowiedniej diety.
Kiedy należy zgłosić się do lekarza?
Nie każdy rodzaj reakcji skórnej pojawiającej się nagle i równie szybko ustępującej trzeba koniecznie zgłaszać lekarzowi. Jeżeli jednak odczyn alergiczny występuje częściej, należy poddać się kontroli lekarskiej.
Co zrobi lekarz?
Po dokładnej ocenie zmiany skórnej lekarz zaleci najpierw stosowanie odpowiednich maści, ewentualnie również leków, które mają działanie przeciwalergiczne. W trakcie dalszego leczenia specjalista może również zlecić wykonanie testu w celu wykrycia alergenu.
Przebieg choroby
Częste występowanie wykwitów i wyprysków może, w przypadkach przewlekłych, doprowadzić do trwałych zmian skórnych; skóra staje się wówczas coraz grubsza, popękana oraz stwardniała (modzelowata). Jeżeli ostre stany zapalne nie są leczone, przybierają formę chorób przewlekłych, które z trudem poddają się leczeniu.
Choroby zawodowe
Reakcje alergiczne skórne, w tym wyprysk kontaktowy, często towarzyszą niektórym zawodom, np. Fryzjera i traktowane są jako choroby zawodowe. Jeżeli ktoś reaguje nadwrażliwością na substancje, z którymi ma do czynienia na co dzień w pracy zawodowej powinien doprowadzić do zmiany stanowiska.
