W literaturze medycznej wyróżnia się trzy rodzaje zaburzeń snu:
– Problemy z zasypianiem.
– Budzenie się w środku nocy.
– Zbyt wczesne budzenie się rano.
Objawami tego typu zaburzeń są fazy przerywanych jakby na jawie, bardzo intensywnych marzeń sennych, z powodu których raz po raz następuje przebudzenie. Mogą to być również fazy półuśpienia bez marzeń sennych. Obie te formy mogą być przyczyną bezsenności.
Bezsenność to bardzo uciążliwy stan, który pacjenci próbują przezwyciężyć sięgając po rzekomo sprawdzone metody, jak „liczenie owieczek” na suficie sypialni lub spacery po mieszkaniu. Niektórzy próbują pomóc sobie wypalając papierosa, racząc się lampką wina lub czytając jakąś niezwykle nudną lekturę. Skutki są wkrótce widoczne: zmęczenie, ból głowy, drażliwość oraz problemy z koncentracja. Nie należy więc lekceważyć dolegliwości związanych z zaburzeniami snu.
Nie jest rozsądnym rozwiązaniem zbyt pochopne sięganie po tabletki nasenne, których dawki w miarę upływu czasu muszą być coraz większe. Należy pamiętać, że niektóre z nich powodują uzależnienie.
Jakie są przyczyny zaburzeń snu?
Problemy z zaśnięciem mogą być skutkiem choroby, rozmaitych dolegliwości, niewłaściwego trybu życia oraz obciążeń psychicznych.
Stres
Najczęstszą przyczyną zaburzeń snu jest złe samopoczucie psychiczne, którego źródłem mogą być: niepokój o jutro, frustracja, poczucie winy, złość, rodzinne niesnaski, problemy finansowe czy chociażby zbliżające się egzaminy.
Używki
Bardzo często przyczyną zaburzeń snu jest nadużycie alkoholu kawy, nikotyny lub środków farmakologicznych (tabletki odchudzające, środki pobudzające). Używki te znacznie pobudzają procesy przemiany materii oraz krążenia albo też w sposób sztuczny je hamują, podrażniając jednocześnie wegetatywny układ nerwowy, który nie może wprowadzić organizmu w stan uśpienia.
Długie noce
Zaburzenia snu są często Wynikiem nienaturalnego dla organizmu trybu życia. Chodzi tu o nocne imprezy, dyskoteki, wizyty u przyjaciół czy chociażby przedłużające się oglądanie telewizji. Z drugiej strony każdy, kto porządnie wyspał się w weekend, ma kłopoty z zaśnięciem przed nowym dniem pracy.
Nocna praca
Bardzo niekorzystny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie organizmu człowieka ma praca na nocne zmiany. To samo zresztą dotyczy pracy umysłowej w domu, przesiadywania nad biurkiem do późnych godzin nocnych.
Drzemki w ciągu dnia
Drzemki takie zaburzają dodatkowo rytm dobowy i mogą powodować trudności z zasypianiem i bezsenność. Należy z nich zrezygnować.
Choroby organiczne
Bezsenność może być skutkiem rozmaitych schorzeń, jak np: dusznicy bolesnej, niewydolności serca, kaszlu, zaburzeń krążeniowych, zapalenia nerwów, nadczynności tarczycy, dolegliwości żołądkowo-jelitowych lub schorzeń prostaty.
Choroby natury psychicznej
Bezsenność jest częstym objawem w chorobach o podłożu psychicznym, takim jak nerwice, depresję czy schizofrenie. Może również występować w związku z miażdżycą naczyń krwionośnych mózgu. W tym wypadku niezbędna jest pomoc lekarska!
Hałas
Przyczyną problemów z zasypianie może być również rosnące natężenie hałasu w środowisku człowieka. Hałas w najbliższym otoczeniu powinno się starać wyeliminować lub przynajmniej złagodzić.
Ciężkostrawne posiłki
Co najmniej na godzinę, a najlepiej na dwie przed pójściem spać. Kolacja powinna być lekkostrawna, a to oznacza unikanie ostrych przypraw, warzyw na surowo, cebuli, sera żółtego i twarogu oraz produktów bogatych w tłuszcz. węglowodany – na przykład w pełnoziarnistym pieczywie i musli zawierają natomiast substancje wywołujące senność. Z drugiej jednak strony ,,burczący” żołądek również nie pomoże w zaśnięciu. Przed snem można więc wypić szklankę ciepłego mleka z miodem.
Jak przywołać sen?
– Przede wszystkim należy wyeliminować przyczynę problemu, chociażby poprzez zmianę trybu życia.
– Jeżeli dolegliwości stają się wyjątkowo uporczywe, trzeba skonsultować się z lekarzem.
– Nie należy sięgać po silne tabletki i alkohol jako środki nasenne. Rozsądniej jest stosować łagodniejsze metody, np. herbatkę z kozika lekarskiego lub chmielu. Pomocne są również letnie kąpiele oraz okłady łydek
Bezsenność u osób starszych
Osoby W podeszłym wieku, często samotne, skarżą się na przedwczesne budzenie się ranne. Ta związana z wiekiem zmiana rytmu i skrócenie czasu snu powoduje, że zmęczeni pod wieczór idą wcześnie spać. Ranne budzenie się nie ma więc w tym przypadku podłoża chorobowego, lecz jest zupełnie naturalnym procesem regulacji długości snu u człowieka.