Zaburzenia świadomości

Zaburzeniem świadomości nazywamy stan, w którym chory nie potrafi z należytą uwaga śledzić zdarzeń zachodzących w jego otoczeniu i reagować na nie prawidłowo.

Pewne czynności i zachowania są ograniczone, a nawet całkowicie niewykonalne. Należą do nich: reakcja na wypowiedzi słowne, zwracanie się do innych osób, normalna komunikacja z otoczeniem, skupienie uwagi, analizowanie i rozumienie wrażeń zmysłowych, zachowanie logicznego toku myślenia oraz zdolność odróżniania spraw istotnych od nieistotnych. Ponadto chory ma trudności z koncentracja i zapamiętywaniem.

Wielu chorych w stanie zaburzonej świadomości odnosi wrażenie, jakby byli odgrodzeni od otoczenia niewidzialną przesłoną.

Jakie są przyczyny zaburzeń świadomości?

Zaburzenia świadomości wywołane są zakłóceniami pracy mózgu. Przyczyny takiego stanu mogą być różne: od zatruć (alkohol, środki nasenne, narkotyki) po obrzęk mózgu na skutek urazu. Źródłem mogą być też choroby tkanki mózgowej, na przykład pląsawica lub padaczka oraz miażdżyca naczyń mózgowych.

Zaburzenia świadomości mogą być też następstwem innych chorób, takich cukrzyca czy też przewlekła niewydolność nerek.

Jak leczy się zaburzenia świadomości?

Krótkotrwale stany zaburzenia świadomości są uleczalne, pod warunkiem, ze wyleczy się chorobę podstawową, która je wywołuje.

Jeśli jednak dojdzie do przewlekłych uszkodzeń mózgu, skuteczna pomoc może być juz niemożliwa. Dzieje się tak szczególnie u starszych osób z długotrwałymi i głębokimi zaburzeniami świadomości.

Objawy zaburzeń świadomości

– Odurzenie

– Ograniczona percepcja

– Utrata orientacji

– Senność

– Osłabiona reakcja na bodźce zewnętrzne

– Śpiączka

Co można zrobić samemu?

W przypadku wystąpienia stanu lekkiego zaburzenia świadomości można spróbować uwolnić się od zamroczenia silnie skupiając na czymś uwagę. Leki, które mogą spowodować zaburzenia świadomości, należy przyjmować wyłącznie pod kontrolą lekarza.

Kiedy należy zgłosić się do lekarza?

Wszystkie stany zaburzenia świadomości, nawet jeśli występują tylko od czasu do czasu, wymagają wizyty u lekarza.

Jak postąpi lekarz?

Lekarz spróbuje znaleźć przyczynę zaburzeń świadomości. Kieruje on zazwyczaj pacjenta do neurologa, gdyż tylko ten specjalista jest w stanie przeprowadzić niezbędne badania i pomiary mogące ustalić przyczynę choroby. Niekiedy może okazać się konieczne skierowanie pacjenta do specjalistycznej kliniki.

Przebieg choroby

Lekarze rozróżniają „jakościowe” zaburzenia świadomości (pomroczność, splatanie) będące objawem choroby psychicznej oraz zaburzenia ,,ilościowe”. Te ostatnie dzieli się ze względu na stopień utraty świadomości na:

Odurzenie

Jest to niewielkie zaburzenie świadomości. Pacjent ma trudności ze zdecydowaniem się na jakieś działanie, jest apatyczny, informacje z zewnątrz nie docierają do jego świadomości. Czasami dochodzi do spowolnienia ruchów. Orientacja w czasie i przestrzeni jest zachowana.

Somnolencja

Jest to stan nadmiernej, patologicznej ospałości – chory balansuje na granicy jawy i snu. Silne bodźce słowne, świetlne, dźwiękowe i bólowe są jeszcze w stanie wyrwać go z tego snu. Kiedy się obudzi, jego mózg pracuje wolniej, a zdolność rozumienia oraz orientacji są zaburzone. Chory nie jest w stanie na dłużej skupić na czymś uwagi. Mówienie sprawia mu trudność, mówi powoli często robiąc przerwy.

Stan głębokiego zamroczenia

Chory jest w stanie głębokiej nieprzytomności, nie można go obudzić. jedynie silne bodźce bólowe wywołują słabe odruchy obronne. Reakcje źrenic i niektóre odruchy mięśniowe są zachowane.

Śpiączka (Coma)

Śpiączka to stan bardzo głębokiej utraty świadomości, bez jakiejkolwiek reakcji na bodźce zewnętrzne. Nie udaje się też wywołać żadnych odruchów przez jakiekolwiek bodźce.