Noworodki są szczególnie podatne na różnego rodzaju choroby zakaźne. Nie wszystkie bowiem przekazywane przez matkę w okresie ciąży przeciwciała mogły przedostać się przez łożysko, sam noworodek zaczyna je dopiero wytwarzać. Zakażenia wywoływane są głównie przez mikroorganizmy takie jak bakterie, wirusy i grzyby.
Jakie występują rodzaje zakażeń?
Najczęściej występującą u noworodków chorobą jest posocznica. Polega ona na tym, że do krwiobiegu przenikają zarazki pochodzące z ogniska bakterii. Zapalenie spojówek również wywołują bakterie; jeśli jednak dziecko połknie zainfekowaną wydzielinę, często dochodzi do zapalenia płuc. Zapalenie płuc zdarza się także jako samodzielna jednostka chorobowa i zawsze jest bardzo niebezpieczne dla życia dziecka. Poważniejszą formą zapalenia jest rzeżączkowe zapalenie spojówek, w którym szczególnie zagrożona jest rogówka oka. Zapalenie jelita grubego i okrężnicy dotyczy śluzówki jelita o objawia się biegunką. Dochodzi wtedy do wytwarzania gazów, co w skrajnych przypadkach może doprowadzić do przerwania jelita. Zapalenie opon mózgowych dotyka częściej chłopców niż dziewczynki. Niebezpieczne jest również zapalenie pępka, może ono rozszerzyć się na ścianę jamy brzusznej i wywołać posocznicę.
Objawy zakażeń u noworodków
– Apatia, osłabiony odruch ssania
– Wymioty, gorączka
– Duże skoki temperatury
– Blada twarz, woskowy kolor skóry
– Duszności
– Spadek wagi ciała
Jakie są przyczyny zakażeń?
Niezupełnie jeszcze wykształcony system immunologiczny noworodków, nie zapewnia ochrony organizmu przed zarazkami i to właśnie stanowi u dzieci przyczynę większej podatności na zakażenia. Już podczas samego porodu zarazki matki mogą przedostać się na ewentualne skaleczenia czy zadrapania dziecka. Chwilę później zagrożeniem stają się bakterie i wirusy przenoszone przez matkę, lekarza czy personel szpitalny. Możliwe są również zakażenia zainfekowanymi wodami płodowymi lub połkniętą przez dziecko wydzieliną w kanale rodnym.
Jak leczy się zakażenia u noworodków?
W leczeniu zakażeń u noworodków stosuje się zazwyczaj terapię lekową. Zależy ona od rodzaju infekcji. Często leczenie zaczyna się, gdy tylko zachodzi cień podejrzenia choroby, ponieważ dość długo trwa wyodrębnienie zarazków we krwi, w wymazach błony śluzowej, w stolcu lub moczu. Zakażenia bakteryjne leczy się w szpitalu. Na ogół na początku leczenia podaje się choremu dziecku antybiotyk, który działa na całe grupy bakterii, a później, po ustaleniu konkretnego typu zarazków, w zależności od potrzeb, leczenie modyfikuje się. Noworodki nie są w stanie połykać tabletek, stosuje się więc zastrzyki dożylne lub domięśniowe.
Co można zrobić samemu?
Zakażenia może leczyć tylko lekarz!
Kiedy należy zgłosić się do lekarza?
Dziecko urodzone w klinice znajduje się od początku pod opieką personelu medycznego, który zwraca uwagę na wszystkie zmiany stanu zdrowia noworodka. Po porodzie w domu lub po opuszczeniu kliniki należy zgłosić się do lekarza natychmiast po zaobserwowaniu pierwszych oznak infekcji.
Przebieg zakażeń u noworodków
Każda choroba ma swoją specyfikę. Noworodek jest osowiały i nie odczuwa pragnienia. W zależności od zarazka wywołującego daną chorobę, objawy przybierają na sile. Gorączka, duszności i zaburzenia krążenia pogarszają ogólny stan dziecka.
Czy zakażenia są niebezpieczne?
Zakażenia noworodków zawsze należy traktować bardzo poważnie, ponieważ szczególnie w pierwszych tygodniach życia dziecka większość z nich szybko się uogólnia. Różne czynniki, pojawiające się razem, nawet w przypadku stosunkowo lekkiej infekcji mogą mieć bardzo poważne skutki.
Jakie dzieci są najbardziej zagrożone?
Najbardziej podatne na infekcje są dzieci z grupy tzw. wysokiego ryzyka. Do nich należą wcześniaki, dzieci z niedowagą, bliźnięta i dzieci z ciąży mnogiej, ponadto urodzone w porodach kleszczowych i próżniowych oraz noworodki z silnymi krwotokami.
Jak unikać zakażeń?
Odpowiedni czasem do zapobiegania zakażeniom jest ciąża. Przyszłe matki powinny unikać alkoholu, nikotyny, zażywania leków i innych specyfików odurzających o silnym działaniu. Po porodzie wyjątkowo skutecznym środkiem zapobiegawczym jest mleko matki, bogate w witaminy i immunoglobulinę A, działającą ochronnie na śluzówkę, szczególnie jelit.