O zespole hiperkinetycznym mówimy u dzieci, które mają trudności w koncentracji, łatwo się rozpraszają i irytują, są nadmiernie ruchliwe i niespokojne. Inną nazwą tego zespołu jest hiperaktywność.
Jakie są przyczyny zespołu hiperkinetycznego?
Istnieje wiele przyczyn zespołu hiperkinetycznego. Na początku trzeba się jednak zawsze upewnić, czy zachowanie dziecka nie jest typowe dla jego wieku i nie odpowiada aktywności rówieśników. Wielu rodziców niepokoi się, gdy raz po raz przez dom przechodzi mały huragan, który z trudnością można uciszyć. Szczególnie dzieci pomiędzy 2 a 5 rokiem życia wymagają wiele cierpliwości. Jest to jednak zupełnie normalne, ponieważ dzieci wtedy potrzebują szczególnie dużo ruchu. W tym wieku nie jest również niezwykłe, że maluch najwyżej kilka minut koncentruje się na jednej rzeczy. Jego mózg nie jest jeszcze wystarczająco rozwinięty, aby odbierać tylko jeden bodziec, nie zwracając uwagi na inne. Z doświadczenia wiadomo, że potrafią to dopiero dzieci w wieku szkolnym. Należy pamiętać, że również wśród starszych dzieci występują różne typy zachowania, od bardzo spokojnych i rozważnych po żywiołowe. Nierzadko trudno jest także odróżnić dzieci nadpobudliwe od niegrzecznych. Jeżeli nie ma pewności, czy aktywność dziecka nie jest chorobliwa, a ponadto zbytnio nas irytuje, należy poradzić się specjalisty: psychologa lub lekarza dziecięcego.
Objawy zespołu hiperkinetycznego
- Dziecko ma trudności z koncentracją
- Łatwo się rozprasza
- Bez przerwy jest w ruchu
- Zachowuje się jak „wiercipięta”
- Jest nieostrożne
Gdy diagnoza zostanie postawiona
Odbiegająca od normy aktywność i nerwowość dziecka może mieć różne przyczyny. Najczęściej nie jest to spowodowane przez jeden czynnik. Hiperaktywność może bowiem mieć dwa lub kilka źródeł. Oto najważniejsze z nich:
Matka lub ojciec sami są nadpobudliwi i dziecko przejmuje od nich wzorce zachowania.
Wypadek losowy (śmierć, rozwód, ciężka choroba w rodzinie) jest w ten sposób odreagowany, ponieważ dziecko nie wie gdzie ma się zwrócić ze swoim strachem i niepokojem.
Dziecko jest lekko opóźnione w rozwoju. Co prawda, jest już w wieku szkolnym, ale jego nadmierna aktywność jest typowa dla przedszkolaków.
Dziecku brakuje substancji przekaźnikowych w mózgu (tzw. neuroprzekaźników). Jego mózg pracuje nieprawidłowo i występuje upośledzenie funkcji.
Skażenie środowiska np. przez ołów puszki, spaliny) powoduje uszkodzenie układu nerwowego dziecka. To samo wywołują związku fosforu dodawane do pożywienia. Szczególnie szkodliwe są związki konserwujące i barwniki sztuczne.
Dziecko ma nieodkrytą dotąd wadę wzroku lub słuchu, która cały czas mu przeszkadza i którą próbuje wyrównać. Szczególnie po przeziębieniach wiele dzieci jest nadpobudliwych. Np. po zapaleniu ucha środkowego przez długi czas maluchy niedosłyszą i to bardzo je irytuje.
Ważne
Rodzice powinni traktować swoje nadaktywne dzieci z miłością i spokojem. Prawie wszystkie przyczyny powodujące nadpobudliwość wpływają bowiem na synaptyczny układ nerwowy, szczególnie gdy maja podłoże psychiczne. W przeciwieństwie do parasynaptycznego układu nerwowego, można na niego oddziaływać. Łatwo do więc uspokoić.
Nie pozwól swojego dziecka zaszufladkować!
Kto ma dzieci, ten wie, że wszyscy wokoło będą mu udzielać nieproszonych rad. „To dziecko nie jest normalne”- orzekną, gdy maluch będzie szczególnie niespokojny. Nie daj się zmylić. Zaakceptuj swoje żywiołowe dziecko takie jakim jest. Nie próbuj zmienić jego charakteru lekarstwami. Tylko w przypadku, gdy przyczyna leży w zaburzeniach przemiany materii, możliwe jest leczenie farmakologiczne.
Jak leczy się hiperaktywność?
Podobnie jak wiele jest przyczyn, tak wiele jest sposobów leczenia. Jeżeli nadaktywność ma podłoże psychiczne, należy znaleźć konkretny powód, najlepiej w porozumieniu z psychologiem lub w poradni rodzinnej. Przy przyczynie somatycznej stosuje się leki. W przypadku alergii pokarmowej poleca się dietę eliminacyjną. Ponieważ może ona spowodować niedobory, należy ją zawsze stosować pod opieką lekarza. Ponieważ przypuszcza się, że hiperaktywność powodują też substancje dodatkowe w pożywieniu, dobrze jest wyeliminować na jakiś czas z diety dziecka „podejrzane” produkty i sprawdzić, czy nie nastąpiła zmiana w zachowaniu dziecka.
