Zgaga to uczucie palenia lub pieczenia w przełyku. Zgaga występuje wtedy, gdy nie domyka się wpust żołądka do przełyku.
Objawia się najczęściej bólem za dolna częścią mostka, który czasem wznosi się przełykiem aż do nasady języka.
Zdrowy człowiek może odczuwać takie dolegliwości po bardzo obfitym posiłku szczególnie, jeśli był on zbyt słodki, tłusty lub za kwaśny, czyli wtedy, gdy żołądek ma „kłopoty” z jego strawieniem. Także niektóre leki, używki oraz podnoszenie ciężarów w pozycji schylonej może wywołać zgagę.
Skłonność do zgagi zwiększa się także przy nadkwaśności soków żołądkowych lub przy nadprodukcji kwasu solnego, który wprawdzie nie uszkadza żołądka, ale wywołuje bóle w przełyku.
Zdarza się też, że żołądek wytwarza za małą ilość kwasu żołądkowego i wtedy dochodzi w nim do procesów fermentacyjnych na skutek, których powstaje kwas octowy, mlekowy i propiolowy. Jeśli wywołają one zgagę, można dla uśmierzenia bólu użyć roztworu sody oczyszczonej. Gdyby to nie pomogło, trzeba wziąć pod uwagę inna przyczynę bólu, a może nią być na przykład kamica pęcherzyka żółciowego.
Różne przyczyny zgagi
Zgagę wywołują różne czynniki, które wskazywać mogą na poważniejsze dolegliwości.
Nerwica żołądka
Dość często zdarza się, że osoby o słabszej konstrukcji żołądka reagują zgagą na różne, czasem błahe sytuacje. Odczuwają np. ból po zbyt pospiesznym jedzeniu, niedokładnym gryzieniu i żuciu, po ataku gniewu lub kiedy przeżywają stres.
Początki kłopotów żołądkowych
Brak łaknienia, uczucie ucisku i przeciążenia w okolicach żołądka, bóle wątroby, mdłości i wymioty to pierwsze oznaki choroby żołądka. Często towarzyszy im zgaga.
Zapalenie błony śluzowej żołądka
Jest to powszechnie występująca przypadłość, charakteryzująca się całym Wachlarzem objawów. Jeśli spowodowana jest niedokwaśnością, to zgaga będzie jednym z wielu objawów towarzyszących, jak na przykład uczucie pełności, wzdęcia, trudności z trawieniem ciężkich potraw, skurcze żołądka.
Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
Zgaga może być również objawem wskazującym na wrzody żołądka i dwunastnicy. Poza ciągłym bólem w nadbrzuszu, organizm reaguje ze zwiększoną wrażliwością na niektóre potrawy. Na liście odrzucanych przez żołądek produktów znajdują się szczególnie te, które pobudzają wydzielanie kwasów żołądkowych, a więc pieczenie, tłuste dania z patelni, ostre przyprawy, kwaśne wina, czarna kawa i wysokoprocentowy alkohol.
Zwężenie odźwiernika
Choroba ta spowodowana jest przez wrzód znajdujący się W obrębie odźwiernika żołądka utrudnia on opróżnianie żołądka lub nawet zupełnie go blokuje. Zgaga pojawia się wtedy, jako wczesny objaw, któremu towarzyszy uczucie ucisku w nadbrzuszu. W następnej fazie chory cierpi z powodu powtarzających się, kwaśnych lub nawet sfermentowanych wymiotów, ale organizm tylko w ten sposób może spowodować opróżnienie żołądka.
Refluks żołądkowo-przełykowy
Zgaga występuje również przy refluksie żołądkowo-przełykowym oraz przy zapaleniu przełyku, który często jest jego następstwem. Charakterystycznym objawem jest gwałtowny nawrót zawartości żołądka do przełyku, który podrażnia jego błonę śluzową. Refluks zdarza się najczęściej w pozycji leżącej. Powodem choroby jest niewydolność dolnego zwieracza przełyku.
Jedną z możliwych przyczyn występowania refluksu może być także za krótki przełyk.
Zgaga towarzyszy także często przepuklinie roztworu przełykowego – tzn. rozszerzeniu naturalnego otworu w przeponie, który powoduje, że część żołądka wydostaje się do jamy opłucnej i w ten sposób ułatwiony zostaje odpływ treści żołądkowych w odwrotną stronę.
Objaw Baretta
Wśród opisanych obok chorób przełyku występuje tzw. objaw Baretta. Charakteryzuje się on głownie zmianami w komórkach błony śluzowej dolnej części przełyku, a poza trudnościami w przełykaniu i bólami w kącie żebrowo-przepuklinowym, pojawia się zawsze zgaga.
Jak sobie poradzić ze zgagą?
Sporadycznie występująca zgaga (np. po zbyt obfitym posiłku) ma dość łagodny przebieg. Wystarczy zazwyczaj rozpuścić łyżeczkę sody oczyszczonej W szklance wody i wypić. Oczywiście nie należy pogarszać sytuacji spożywając tłuste posiłki, paląc lub pijąc alkohol. W przypadku, gdy zgaga zdarza się częściej, może to być oznaką poważniejszej choroby nie należy, zatem zwlekać z wizytą u lekarza.
