Jest to zwiększenie się ilości tkanki łącznej płuc. Proces ten zachodzi w tkance śródmiąższowej (interstitium), między pęcherzykami płucnymi (alveoli). Istnieje wiele rodzajów zwłóknienia płuc o odmiennych przyczynach. Wyróżnia się zwłóknienie ogniskowe (zmianom podlegają niewielkie obszary płuc) oraz zwłóknienie śródmiąższowe rozlane, obejmujące znaczne obszary. Zwłóknienie ogniskowe zazwyczaj wywołuje objawy dopiero po upływie wielu lat, natomiast w zwłóknieniu śródmiąższowym rozlanym symptomy choroby pojawiają się bardzo szybko.
Zwłóknienie płuc przyczyny
Najczęściej występującą postacią zwłóknienia płuc jest pylica krzemowa płuc. Przyczyną choroby jest wdychanie, zazwyczaj w pracy, rozdrobnionego i docierającego do płuc pyłu kwarcowego lub pyłu zawierającego krzemiany, na przykład azbestu. Pył po przedostaniu się do płuc tworzy w kontakcie z wodą kwas krzemowy, który powoduje rozrastanie się tkanki łącznej w przestrzeni między pęcherzykami płucnymi. Szczególnie narażone na wdychanie pyłów kwarcowych lub krzemianowych są osoby pracujące w hutnictwie, przy produkcji materiałów ściernych i ich eksploatacji, przy produkcji azbestu, a także przy piaskowaniu wykonywanym na sucho. Ogniskowe zwłóknienie płuc towarzyszy także sarkoidozie, nazywanej chorobą Besniera-Boecka-Schaumanna, która oprócz płuc należą również węzły chłonne i skórę. Do innych przyczyn ogniskowego zwłóknienia płuc należą reakcje uczuleniowe oraz marskość, które wywołują patologiczne zmiany w strukturze tkanki płuc.
Za podobne zmiany odpowiedzialne są także choroby autoimmunizacyjne polegające na tworzeniu przez organizm przeciwciał przeciw własnej tkance. Jeszcze innym powodem ogniskowego zwłóknienia płuc są stany zapalne. W przypadku śródmiąższowego rozlanego zwłóknienia płuc, bardzo często nie jest w ogóle możliwe określenie przyczyny choroby. Prawdopodobnie występuje wówczas cały zespół czynników powodujących zmiany patologiczne tkanki płucnej.
Zwłóknienie płuc objawy
– Kaszel.
– Szybki, płytki oddech.
– Duszności.
– Sine zabarwienie skóry (sinica).
– Skłonność do zapalenia oskrzeli.
– Niewydolność serca.
Zwłóknienie płuc leczenie
Zwłóknienie rozlane i ciężkie przypadki zwłóknienia ogniskowego leczy się głównie za pomocą preparatów kortyzonowych, cytostatyków oraz leków immunosupresyjnych (immunosupresory hamują reakcje układu immunologicznego). W razie wystąpienia stanów zapalnych stosuje się dodatkowo antybiotyki. Terapia tlenowa oraz leki nasercowe odciążają układ krążenia i serce, a ćwiczenia oddechowe wspomagają terapię farmakologiczną. W lżejszych przypadkach możliwe jest leczenie ambulatoryjne, co wymaga od pacjenta regularnego zgłaszania się do lekarza.
Czy można coś zrobić samemu?
W miarę możliwości należy unikać kontaktu z pyłami, dymem i substancjami wywołującymi uczulenia.
Kiedy należy się udać do lekarza?
W razie zaobserwowania objawów w postaci szybkiego, płytkiego oddechu i duszności.
Jak postąpi lekarz?
Lekarz pierwszego kontaktu, na podstawie opisanych przez pacjenta dolegliwości, zleci wykonanie prześwietlenia rentgenowskiego płuc. Jeśli wyniki potwierdzą podejrzenie zwłóknienia płuc, pacjent zostanie skierowany do specjalisty w dziedzinie chorób płucnych (pulmonologa).
Przebieg zwłóknienia płuc
Nadmiar tkanki łącznej w zrębie płuc utrudnia wymianę gazową między pęcherzykami płucnymi a włośniczkami. Krew otrzymuje za mało tlenu, dlatego zdrowy obraz płuc jest zmuszony zwiększonego wysiłku, żeby wyrównać niedobory. Wzrasta ciśnienie krwi w krążeniu płucnym, prawa strona serca jest przeciążona. Pierwsze objawy zwłóknienia płuc mogą być niewyraźne i trudne do zauważenia, zwłaszcza w przypadku zwłóknienia ogniskowego. Początkowe symptomy choroby to suchy kaszel, płytki i szybki oddech oraz duszności, najpierw tylko po większym wysiłku fizycznym, później nawet w czasie spoczynku. Występują objawy niedotlenienia w postaci sinienia czubków palców i błon śluzowych (sinica). Płuca i oskrzela stają się podatne na stany zapalne. W wielu przypadkach rozwija się rozedma płuc.
Czy zwłóknienie płuc jest niebezpieczne?
Rozlane zwłóknienie śródmiąższowe płuc przebiega fazami i po wielu latach prowadzi do śmierci pacjenta. W przypadku zwłóknienia ogniskowego przy odpowiednio dobranej terapii istnieją szanse na wyleczenie.
Alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych
Odchody ptaków, spleśniałe siano i słoma, a także sama pleśń oraz niektóre rośliny mogą u osób ze skłonnością do uczuleń powodować alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych, które w końcu może przekształcić się w rozlane śródmiąższowe zwłóknienie płuc.
WAŻNE
Osoby ze skłonnością do zapadania na choroby dróg oddechowych (przewlekłe zapalenie oskrzeli, astma, gruźlica), powinna unikać wszelkich czynników mogących w jakikolwiek sposób niekorzystnie wpływać na płuca.